NFT به عنوان وثیقه در پراپ تریدینگ
NFT به عنوان وثیقه در پراپ تریدینگ:
توکنهای NFT کاربردهای زیادی در بازار کریپتو دارند که یکی از جدیدترین آنها، استفاده از NFT به عنوان وثیقه برای دریافت وام است. در این شیوه میتوانید از NFT های خود به عنوان وثیقه استفاده کنید و از پلتفرمهای خاصی وام بگیرید. در پراپ فرمها نیز این پتانسیل وجود دارد که از NFT ها به عنوان وثیقه برای تامین سرمایه پراپ تریدینگ استفاده شود. در این مقاله بررسی میکنیم که استفاده از NFT در تامین سرمایه چه مزایایی برای تریدرها و پراپ فرمها به همراه دارد و چالشها و ریسکهای احتمالی آن چیست. پیشنهاد میکنیم تا پایان مطلب با اوستریچ همراه باشید.
وام NFT چیست؟
وام های NFT توسط پلتفرمهای DeFi ارائه میشود. این پلتفرمها به دارندگان NFT این امکان را میدهند تا قطعات یا کلکسیونهای NFT خود را برای دریافت ارزهای دیجیتال یا ارزهای فیات در رهن بگذارند. بسیاری از NFTهای موجود در بازار نقدینگی بالایی دارند؛ بعلاوه چندین پروژه DeFi نیاز روزافزون به بهبود نقدینگی NFTها را با استفاده از راهحلهایی مانند وامدهی رفع میکنند.
توکنهای غیرقابل تعویض میتوانند مالکیت طیف گستردهای از اقلام دنیای واقعی و داراییهای دیجیتال را نشان دهند؛ از املاک مجازی و کارتهای کلکسیونی گرفته تا آثار هنری دیجیتال و آواتارها. بزرگترین مزیت NFTها غیرقابلتعویض بودن آنهاست که اساسا به این معنی است که آنها قابل تقسیم نیستند و نمی توان آنها را تکرار کرد.
نحوه عملکرد وام دهی NFTfi
- وامگیرندگان کیف پول خود را به پلتفرم متصل، NFT خود را به عنوان وثیقه فهرست و شرایط وام مورد نظر خود را مانند مبلغ وام، مدت زمان و نرخ بهره را تعیین میکنند.
- وامدهندگان مجموعههای NFT را بررسی و بر اساس ارزیابی خود از ارزش NFT، پیشنهادهای خود را عرضه میکنند.
- وامگیرندگان میتوانند پیشنهاد wETH یا استیبل کوین انتقال یافته از کیف پول وامدهنده را بررسی کرده و بپذیرند.
- سپس NFT به طور خودکار به قراردادی هوشمند منتقل میشود که دارایی را برای مدت زمان مشخصی قفل میکند.
NFTfi با دریافت کارمزد 5 درصدی از سود بهدستآمده از وام، پس از بازپرداخت وام، درآمد ایجاد میکند. اگر وامگیرنده نتواند وام را بازپرداخت کند، وامدهنده میتواند فرایند سلب مالکیت را آغاز کند. سپس پلتفرم، وثیقه NFT را از قرارداد هوشمند نقد کرده و سفته را میسوزاند و به وامگیرنده اجازه میدهد مبلغ وام را نگه دارد.
در مقابل، ارزهای دیجیتال قابل تقسیم هستند، به این معنی که سرمایه گذاران مجبور نیستند یک بیت کوین را به طور کامل بخرند، بلکه می توانند کسری از این دارایی را خریداری کنند. در مقایسه، همه NFTها دارای یک شناسه دیجیتال منحصر به فرد هستند که تضمین می کند نمی توان آنها را کپی یا تقسیم کرد. اصالت یک NFT به راحتی در بلاک چین قابل تایید است.
انواع روش های وام NFT
وام NFT بهصورت همتا به همتا (Peer-to-Peer NFT Lending):
وام های NFT همتا به همتا (P2P) شبیه به وامهای عادی هستند و تراکنشهای مربوطه بهصورت مستقیم میان وامگیرنده و وامدهنده انجام میشوند. برای مثال کاربری در یک پلتفرم وام NFT، توکن ان اف تی خود را بهعنوان وثیقه قرار میدهد و مبلغ وام و مدتزمان مد نظر خود را تعیین میکند.
سپس کاربری که سرمایه خود را وام یا قرض میدهد، از میان لیست پیشنهادات موجود با توجه به NFT های مربوط به هرکدام، یکی را انتخاب میکند. این دو کاربر وارد مذاکره برای تعیین شرایط وام میشوند و پس از توافق، مبلغ وام در قالب ارز دیجیتال به کیف پول متقاضی فرستاده و NFT او در یک قرارداد هوشمند قفل میشود.
در صورتی که متقاضی مبلغ وام خود را بهموقع پرداخت کند، ان اف تی خود را پس گرفته و در این بازه، کاربری که سرمایه خود را برای ارائه وام در پلتفرم قرار داده، طبق نرخ بهره تعیینشده سود دریافت میکند. چنانچه متقاضی نتواند مبلغ وام را در زمان تعیینشده پرداخت کند، کاربر وامدهنده میتواند قرارداد مربوطه را بهصورت یکطرفه فسخ کند و وثیقه قرارداده شده را دریافت کند.
وام NFT از پلتفرم به کاربر (Peer-to-Protocol NFT Lending):
این نوع وامها شبیه وامهای ارز دیجیتال در پلتفرمهای وامدهی دیفای هستند که نقدینگی موجود در پروتکل مربوطه نیز، از کاربران قرض گرفته میشود. تامینکنندگان نقدینگی در این نوع پلتفرم وام NFT، سرمایه خود را در استخرهای موجود واریز کرده و متقاضیان وام با قفلکردن NFT خود در قرارداد هوشمند خزانه پلتفرم، به نقدینگی مربوطه دسترسی پیدا میکنند.
پلتفرم بهصورت خودکار مبلغ وام را بر اساس کف قیمت ان اف تی کاربر و نرخ بهره آن را بر اساس الگوریتمها و موجودی استخرها تعیین میکند و در نهایت شرایط لیکوییدی (Liquidation) که طبق فاکتورهای مذکور برای هر وام متقاوت است را به کاربر نمایش میدهد.
برای مثال، پلتفرم وام NFT بنددائو (BendDAO) از اوراکل های (Oracle) شبکه چین لینک (Chainlink) استفاده کرده تا کف قیمت ان اف تیها را از بازار اپنسی (OpenSea) دریافت کند و بر اساس آنها، یک وام را منقضی یا لیکویید میکند. در صورتی که قیمت NFT وثیقه گذاشتهشده کمتر از مبلغ وام شود، این پلتفرم ۴۸ ساعت به وامگیرنده فرصت داده تا بدهی خود را تسویه کند؛ در غیر این صورت، ان اف تی وثیقه به کاربری که سرمایه مربوطه را تامین کرده فرستاده میشود.
وام NFT در قالب وضعیت بدهی وثیقهشده (Non-Fungible Debt Position):
در حوزه دیفای، میکر دائو (MakerDAO) پلتفرمی است که طبق شیوه «وضعیت بدهی وثیقه» به کاربران وام ارز دیجیتال ارائه میدهد؛ مثلاً کاربران میتوانند با وثیقهگذاشتن ارز دیجیتال اتریوم (ETH)، وام استیبل کوین دای (DAI) دریافت کنند.
اما در این نوع از پلتفرم وام NFT کاربر بهجای قراردادن رمزارز، توکن ان اف تی ارزشمند و سطح بالا یا اصطلاحاً بلوچیپ (Blue Chip) خود مثل کریپتوپانکها (CryptoPunks) یا ان اف تیهای بایک (Bored Ape Yacht Club / BAYC) را بهعنوان وثیقه قرار میدهد.
در این پلتفرمها نیز کاربرانی وجود دارند که در ازای قراردادن سرمایه خود در پلتفرم برای ارائه وام به متقاضیان، اقدام به کسب درآمد میکنند و حتی متقاضیان وام نیز میتوانند مبلغ وام خود را در پلتفرم مربوطه قرار دهند و سود آن را دریافت کنند.
اجاره ان اف تی (NFT Rentals):
یک نمونه از بهترین پلتفرم وام دهی NFT طبق این شیوه، ری انافتی (reNFT) نام دارد. اجاره ان اف تی در این شیوه بهصورت همتا به همتا صورت گرفته و نیازی به قفلکردن توکن ان اف تی در خزانه پلتفرم نیست و توکن مربوطه بهصورت مستقیم از فرستنده به گیرنده ارسال میشود. مالکان NFT ها میتوانند مدتزمانی را مشخص کنند که پس از آن، برخی ویژگیها و مزایای ان اف تی مربوطه برای قرضگیرنده آزاد شوند.
کاربری که ان اف تی خود را قرض میدهد، میتواند هزینه اجاره، وثیقه و مدتزمان قرارداد را مشخص کند. زمانی که کاربر هزینه اجاره را پرداخت و وثیقه را در پلتفرم قرار داد، NFT مد نظر برای وی ارسال خواهد شد و پس از اتمام دوره، وثیقه به کاربر بازگردانده میشود. در اینجا، کاربری که ان اف تی خود را قرض داده میتواند اعتبار کریپتویی دریافت کند و به سرمایه بیشتری دسترسی داشته باشد.
جالب است بدانید که کاربری با اجاره ۳ ماهه یک NFT کریپتوپانک و استفاده از آن در پروفایلهای خود، موفق شد به یک اینفلوئنسر پرمخاطب در شبکههای اجتماعی تبدیل شود.
مزایای استفاده از NFT به عنوان وثیقه در پراپ تریدینگ
استفاده از NFT به عنوان وثیقه و دریافت وام یا تامین سرمایه در پراپ تریدینگ میتواند مزایای زیادی برای تریدرها داشته باشد که مهمترین آنها عبارتند از:
دسترسی به سرمایه و نقدینگی بدون فروش NFT ها
استفاده از NFT به عنوان وثیقه در پراپ تریدینگ به تریدرها این امکان را میدهد که نقدینگی و سرمایه مورد نیاز برای ترید در بازارهای مالی را بدون نیاز به فروش NFT های خود فراهم کنند. در صورتی که برای ترید در بازارهای مالی به سرمایه نیاز داشته باشید، میتوانید به جای فروش NFT ها و ترید مستقیم با آنها، توکنهای خود را به عنوان وثیقه به یک پراپ فرم بسپارید و در ازای آن سرمایه دریافت کنید. با این کار، هم سرمایه مورد نیاز خود را تامین میکنید و هم ارزش NFT های شما حفظ خواهد شد.
امکان دریافت وام با وثیقه کمتر از ارزش واقعی (Undercollateralization)
در سیستمهایی که برای ارائه وام از وثیقه استفاده میکنند، معمولاً باید ارزش وثیقه حداقل به اندازه وام یا بیشتر از آن باشد. در مورد NFT ها موضوع کمی متفاوت است و امکان دریافت وام بیشتر با وثیقه کمتر نیز وجود دارد. ارزشگذاری NFT ها معیار دقیقی ندارد و ارزش آنها معمولاً بر اساس عرضه و تقاضا، ارزیابی انسانی، قیمتگذاری با الگوریتمهای خودکار و غیره تعیین میشود. بنابراین ممکن است ارزش NFT ها در یک سیستم وامدهی با سایر سیستمها متفاوت باشد و یک پلتفرم حاضر باشد مبلغ بیشتری وام را در ازای NFT های شما در اختیارتان قرار دهد.
استفاده کاربردی از NFT ها
بسیاری از NFT ها پس از خرید، بیاستفاده باقی میمانند و صرفاً در کیف پول ارز دیجیتال نگهداری میشوند. بعضی از این توکنها به عنوان تصویر پروفایل در شبکههای مجازی یا بلیت دیجیتال برای شرکت در رویدادها استفاده میشوند، اما اغلب آنها کارآیی خاصی ندارند و صرفاً یک دارایی به حساب میآیند. بنابراین اگر از NFT های خود استفاده نمیکنید یا مشکلی با واگذاری موقت آنها ندارید، میتوانید آنها را به منبعی برای دریافت وام و تامین سرمایه تبدیل کنید.
عدم نیاز به چالشهای معاملاتی
اگر پراپ فرمها از NFT به عنوان وثیقه برای تامین سرمایه در پراپ تریدینگ استفاده کنند، نیاز به شرکت در چالشهای پراپ و اثبات مهارتها نیز از بین میرود. چالشهای پراپ تریدینگ با هدف اثبات توانایی تریدرها در کسب سود با ریسک پایین انجام میشود، اما اگر تریدرها از NFT به عنوان وثیقه در پراپ تریدینگ استفاده کنند، عملاً نیازی به چالشها نخواهد بود و پراپ فرمها میتوانند مستقیماً سرمایه را در اختیار آنها قرار دهند.
امکان اجاره NFT به گالریها
در بعضی نقاط جهان، گالریهای فیزیکی NFT وجود دارند که آثار هنری دیجیتال را روی نمایشگرهای خود به نمایش میگذارند. اگر یک اثر هنری را در قالب NFT در اختیار داشته باشید، میتوانید آن را به این گالریها اجاره دهید. اگر NFT ارزشمندی در اختیار داشته باشید، گالریها معمولاً مبلغ خوبی بابت نمایش آنها میپردازند و البته اثر شما نیز محبوبیت و شهرت بیشتری در میان بازدیدکنندگان پیدا میکند.
چالشها و ریسکهای NFT به عنوان وثیقه در پراپ تریدینگ
استفاده از NFT به عنوان وثیقه در پراپ تریدینگ، در کنار مزایای مختلف خود میتواند ریسکها و چالشهایی را نیز به همراه داشته باشد. این ریسکها صرفاً مختص تریدرها نیست و میتواند برای پراپ فرمها نیز چالشهایی را ایجاد کند که باید برای آنها راه حلهایی اندیشیده شود.
مهمترین چالشها و ریسکهای استفاده از NFT به عنوان وثیقه در پراپ تریدینگ عبارتند از:
- ⭕ نوسانهای زیاد بازار: بازار NFT ها هم مثل سایر ارزهای دیجیتال نوسانهای زیادی دارد و قیمت توکنها دائماً در حال تغییر است. بنابراین ممکن است ارزش NFT ها در زمان دریافت وام و تامین سرمایه تغییر کند و ارزش آنها نسبت به سرمایه تامینشده، کمتر یا بیشتر شود.
- ⭕ عدم اطمینان از مهارت تریدرها: اگر پراپ فرمها بر اساس ارزش NFT ها سرمایه مورد نیاز تریدرها را تامین کنند، فرصت انجام چالشهای معاملاتی از بین میرود و شرکتها نمیتوانند از دانش و مهارت تریدرها مطمئن شوند. در نتیجه، هر تریدری میتواند فارغ از مهارتهای معاملاتی خود، تنها با با وثیقه کردن مقداری NFT سرمایه دریافت کند و سرمایه پراپ را در معرض ریسک قرار دهد.
- ⭕ چالشهای قانونی: در بسیاری از کشورها هنوز وضعیت دقیق NFT ها از نظر قانونی مشخص نیست و نمیتوان آنها را معادل فیات و ارز رایج کشور در نظر گرفت. به همین دلیل ممکن است از نظر قانونی، استفاده از آنها به عنوان وثیقه با مشکلات و چالشهایی همراه باشد.
- ⭕ آسیبپذیریهای قراردادهای هوشمند: سیستمهای وامدهی و تامین سرمایه بر اساس NFT به کمک قراردادهای هوشمند کار میکنند. در صورتی که باگ و آسیبپذیری خاصی در این قراردادها وجود داشته باشد، ممکن است دارایی تریدرها و شرکتها در معرض خطر قرار گیرد.
- ⭕ ریسک لیکوئید شدن: اگر تریدرها سرمایه خود را به پشتوانه NFT ها دریافت کنند، در واقع این NFT ها نقش مارجین حساب را ایفا میکنند و در صورتی که ضرر آنها از حد مجاز فراتر برود، حساب آنها لیکوئید میشود و داراییهای خود را نیز از دست میدهند.